Provizyon Nedir?

Banka veya kredi kartıyla yapılan harcamalarda karşımıza çıkan provizyon, işlemin henüz tamamlanmadığını, sadece geçici olarak beklemeye alındığını gösterir. Karttan ödeme yapılmış gibi görünse de, bu tutar yalnızca rezerve edilmiştir ve işlem henüz kesinleşmemiştir. Bu yapı, hem kart sahibini olası hatalı işlemlere karşı korur hem de satıcının ödemeyi alana kadar güvence altında olmasını sağlar. Bu geçici bekleme durumunu tanımlamak için ise “açık provizyon” ve “bekleyen provizyon” gibi ifadeler kullanılır. İşlem, genellikle birkaç gün içinde sonuçlanır; onaylanırsa ödeme gerçekleşir, iptal edilirse tutar karta iade edilir. Bu nedenle provizyon kavramını anlamak, banka hareketlerini doğru yorumlayabilmek açısından oldukça önemlidir. Özellikle Ön Muhasebe Programı kullanan işletmeler için bu tür geçici işlemlerin takibi, finansal yönetimin temel bir parçasıdır.

Provizyon Türleri Nelerdir?

Provizyon işlemleri, kartla yapılan ödemelerin durumuna ve kullanım amacına göre farklı türlerde sınıflandırılır. Bu türler; işlemin kesinleşip kesinleşmediğine, bekleme sürecine ya da teminat amacı taşıyıp taşımadığına göre değişiklik gösterir. En yaygın karşılaşılan provizyon türleri arasında açık provizyon, bekleyen provizyon ve ön provizyon yer alır. Bu provizyon türleri aşağıdaki gibidir:

Açık Provizyon Ne Demek?

Açık provizyon, kartla yapılan bir ödemenin henüz kesinleşmediğini ve geçici olarak bankanın kontrolünde bekletildiğini ifade eder. Bu süreçte işlem tutarı kart limitinden düşer, ancak ödeme henüz satıcının hesabına aktarılmaz; tutar, işlem tamamlanana kadar bloke durumda kalır. İşlem onaylandığında ise açık provizyon kalkar ve harcama kesinleşmiş olur.

Bekleyen Provizyon Ne Demek?

Bekleyen provizyon, işlem yapılan tutarın henüz bankanın nihai onay sürecinden geçmediği durumları ifade eder. Karttan para çekilmiş gibi görünse de işlem henüz kesinleşmemiştir ve genellikle birkaç gün içinde tamamlanır ya da iptal edilerek iade edilir. Bu süre zarfında tutar kullanılamaz durumdadır.

Ön Provizyon Ne Demek?

Ön provizyon, bir harcamanın ya da rezervasyonun güvence altına alınması amacıyla karttan belirli bir tutarın geçici olarak bloke edilmesidir. Bu işlem, özellikle otel ve araç kiralama gibi hizmetlerde olası risklere karşı bir teminat olarak uygulanır. İşlem iptal edilirse provizyon çözülür ve tutar karta geri yüklenir.

Provizyon Nasıl Çalışır?

Provizyon sistemi, kartlı ödemelerin güvenliğini sağlamak amacıyla bankalar tarafından uygulanan geçici bir onay sürecidir. Bu süreçte işlem tamamlanmadan önce belirli adımlarla kontrol ve onay mekanizması devreye girer. Bu aşamalar aşağıdaki gibidir:

• Bir ödeme ya da harcama girişiminde bulunulduğunda, banka ilk olarak kartın aktif olup olmadığını ve yeterli limitin mevcut olup olmadığını denetler.

• Banka işlemi onaylarsa, harcama tutarını kart limitinden geçici olarak düşer ve bu meblağı geçici bir bloke ile kullanıma kapatır.

• Bu süreçte para henüz satıcının hesabına aktarılmamış olsa da kart sahibinin kullanılabilir limiti düşer ve işlem “provizyonda” olarak görünür.

• Bankanın sisteminde beklemede kalan bu işlem, çoğunlukla birkaç gün içinde satıcı tarafından ya onaylanır ya da geçersiz sayılarak iptal edilir.

• İşlem onaylandığında provizyon çözülür ve ödeme kesinleşerek satıcının hesabına aktarılır; iptal durumunda ise bloke edilen tutar karta geri yüklenir.

• Son aşamada işlem onaylandığında, kredi kartı ekstresinde görünür hale gelir ve harcama geçmişine “tamamlanmış işlem” olarak eklenir.

Provizyondaki İşlem Nedir?

Provizyondaki işlem, banka ya da kredi kartıyla yapılan bir harcamanın geçici olarak kabul edilip limitten düşülmesine rağmen, henüz satıcının hesabına ulaşmamış olması durumudur. Bu işlem, sistem tarafından kontrol edilene kadar “beklemede” kalır ve genellikle birkaç gün içinde ya kesinleşir ya da iptal edilerek tutar karta geri yüklenir.

Provizyondaki İşlem Sistemden Ne Zaman Düşer?

Provizyondaki bir işlem, genellikle satıcının bankaya işlemi onaylamasıyla birlikte 1 ila 3 iş günü içinde sistemden düşer. Fakat bu sürenin uzunluğu işlemin yapıldığı sektör, işlem zamanı, bankanın iç süreçleri ve resmi tatiller gibi faktörlere bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Eğer satıcı işlemi zamanında onaylamazsa, banka belirli bir süre sonunda provizyonu otomatik olarak iptal eder ve bloke edilen tutar karta geri yüklenir.

Provizyon Süreci Ne Kadar Sürer?

Provizyon süreci, işlemin gerçekleştiği andan itibaren onaylanmasına veya iptal edilmesine kadar geçen süreci kapsar ve genellikle 1 ila 7 iş günü arasında değişir. Bu sürenin uzunluğu; işlemin yapıldığı sektör (örneğin otel, akaryakıt, e-ticaret), işlem tarihi (hafta sonu veya resmi tatil olup olmaması) ve bankanın iç işleyiş süreçlerine göre uzayabilir veya kısalabilir. Bazı durumlarda, örneğin ön provizyonlu otel rezervasyonlarında, bu süreç birkaç haftaya kadar bile uzayabilir.

Provizyon İptali ve Sorunlu Durumlar Nelerdir?

Provizyon işlemleri her ne kadar güvenlik amacı taşısa da bazı durumlarda kullanıcılar için kafa karıştırıcı ya da sorunlu olabilir. Özellikle provizyon süresi uzadığında, tutarın uzun süre limitte blokeli kalması alışveriş özgürlüğünü kısıtlayabilir. Satıcının işlemi iptal etmesine rağmen provizyonun hala görünmesi, yanlış tutarda provizyon alınması veya iptal edilen rezervasyonlara ait tutarın geri dönmemesi gibi sorunlar sıkça yaşanabilir. Ayrıca kullanıcı, hesabında yeterli bakiye görünse bile provizyondaki tutar nedeniyle işlem yapamayabilir. Böyle durumlarda provizyonun kaldırılması için izlenmesi gereken bazı prosedürler bulunmaktadır.

Bekleyen Provizyon İptali Nasıl Yapılır?

Genellikle beklemede olan bir provizyonun iptal edilmesi, işlemi gerçekleştiren firmanın bankaya iptal talebini iletmesiyle mümkün olur. Kullanıcı olarak provizyon süresi dolmadan önce işlem iptali gerekiyorsa, önce işlem yapılan firma ile iletişime geçilerek provizyon iptal yazısının bankaya iletilmesi istenmelidir. Ardından kullanıcı, bankanın müşteri hizmetleriyle iletişim kurarak iptal talebini iletebilir. Ancak çoğu zaman, provizyon işlemi sistem tarafından otomatik olarak birkaç gün içinde çözümlenir ve bu nedenle kullanıcıların sadece beklemesi yeterli olur. Bu süreçte kart limiti geçici olarak kısıtlı olabilir.

İşletmenizin Dijital Süreçlerini Uyumsoft ile Kolaylaştırın

Provizyon işlemleri, özellikle kartla ödeme alan işletmeler için nakit akışını ve muhasebe kayıtlarını doğrudan etkileyen bir süreçtir. Bu işlemlerin doğru ve düzenli takibi, finansal yönetimin sağlıklı yürütülmesini sağlar. Uyumsoft Ön Muhasebe Programı, banka entegrasyonu ve provizyon takibi özellikleriyle bu süreci kolaylaştırır. Bloke tutarları ve bekleyen işlemleri sistemli şekilde göstererek, kullanıcıların güncel durumlarını net bir şekilde görmelerini sağlar. Böylece işletmeler, gereksiz karışıklıkları önler, muhasebe süreçlerini güvenle yönetir.

İlginizi çekebilecek içerikler: “Vade Farkı Nedir? Vade Farkı Hesaplama“, “Tahsilat Sürecinizi Hızlandıracak 4 Adım”